Gaziantepli Öğretim Üyeleri Baltalimanı Grubunun Doğuşu
İstanbul’da çalışmalarını sürdüren Gaziantepli 7-8 okul arkadaşı 1985 yılında Aksaray’da, Ferizan Hayta’nın küçük lokantasında bir araya geldiler. Mehmet Ali Öztemir, Çetin Sevük, Halil Tunalı, Atilla Müftüoğlu, Ömer Güzel. Geçmiş günlerin, anıların yad edildiği, güncel yaşam hakkında bilgilerin kebaplı, çiğköfteli toplantı herkeste yeniden birlikte olmak düşüncesini güçlendirdi. İşi rastlantıya bırakmadan düzenli toplantılar yapmaya karar verildi. Daha sonraki toplantılarda da katılımı artırmak, halkayı genişletmek adına herkesin bir Antepli arkadaşını davet etmesi fikri benimsendi.
Her ayın ilk cuma akşamlarını iple çeker olduk.20-25 kişiye ulaşan grubun artık o küçük lokantada bir araya gelme olanağı kalmamıştı.Sonraki toplantımızı yine Gaziantepli hemşerimiz Arif Develi’nin Samatya’daki lokantasında yaptık. Geçmiş yıllarda bir araya gelme fırsatı bulamamış hemşerilerimizdeki özlem o kadar büyüktü ki hiçbir lokantaya sığmaz olduk. Laleli’de yeni açılan Ramada Otel’in bir salonunda yemeğini yiyenlerin kalkarak yerlerini kapıda bekleyen hemşerilerimize ikinci kez servis yapıldığı günleri yaşadık. Kadıköy, Eminönü ve muhtelif semtlerdeki hemşerilerimize ait lokantalarda toplantılar yaptıktan sonra bir mekân arayışına girişildi. Yine Gaziantepli bir hemşerimiz olan Yasef Öztürk’ün yakın ilgisiyle istediğimiz mekâna kavuştuk. Ataköy’deki Mavi Marmara Et Lokantası, hem kebap kültürümüze uygun hem de katılacak kişi sayısının artması durumunda sıkıntı yaşamayacağımız bir mekândı. Bir süre sonra da grubun adı mekânın adıyla özdeşleşti Mavi Marmara Grubu oldu.
Grubumuzun toplantı günü her ayın ilk Cuma günü akşamı olmakla birlikte yine de herkes kendisine telefon edilmesinden, hatırlanmaktan hoşlanıyordu. Bu nedenle Dr. Hasan Çevik koordinasyonunda bir grup arkadaşımız hemşerilerimize bizzat telefon ederek toplantı günlerini hatırlatıyordu.
Toplantılara her yaş, meslek, kültür grubundan hemşerilerimiz büyük bir keyifle katılıyorlardı. Katılım sayısının 150-200 kişiyi bulması ilginç sonuçları doğurmaya başladı. O dönemde faaliyetini sürdüren Gaziantep Kültür ve Eğitim Derneği’ne hemşerilerimiz pek de ilgi göstermiyorlardı, ama hiçbir resmi hüviyeti, lokali, adresi, telefonu bulunmayan Mavi Marmara Grubu 200 kişiyi bir araya getirir olmuştu. Dernek yöneticileri grupla temas kurarak etkinliklerin aynı çerçevede gerçekleştirilmesi önerisinde bulundular. Gruptan yönetim kuruluna katılım gerçekleşti ve ortak etkinlikler yapıldı.
Yaşanan tüm gelişmeler içerisinde Gaziantepli öğretim üyeleri de ayda iki kez toplansak ve bir toplantımızda da akademik birikimlerimizi paylaşsak çok daha keyifli olacak diye düşündüler. 1986 yılı kasım ayında Prof. Dr. Yahya Karslıgil’in Yıldız Üniversitesi’ndeki odasında, davetine 12 kişi katıldı.Yahya Hoca’nın baklavalı ve subörekli davetiyle Baltalimanı Grubu’nun ilk toplantısı gerçekleşmiş oldu.
Gaziantepli Öğretim Üyeleri Grubu olarak toplantılarımızın her ayın üçüncü cuma akşamında ve İstanbul Üniversitesi Baltalimanı Sosyal Tesisleri’nde yapılması ilkesi benimsendi. Grubun katılım sayısı 25-45 kişi arasında değişmesine karşın sunum ve tartışmaların yapılması, önceki lokanta ortamlarında pek mümkün olamamıştır. Bu nedenle Baltalimanı Sosyal Tesisleri öncelikli tercih olmuştur. Zaman zaman ulaşım açısından İstanbul’un çeşitli yerlerinden bu mekâna ulaşmak zor oluyor itirazları yapıldıysa da daha kolay ulaşılabilir ve amaca uygun bir başka mekân bulunması pek mümkün olmadı.
Baltalimanı Toplantıları Türkiye’de 18 yıldır kesintiye uğramadan sürdürülmüş, resmi ve mali hüviyeti olmayan, gönüllülük esasına dayalı tek sivil inisiyatif olma özelliğini taşımaktadır.
Onursal başkanımız Sayın Prof. Dr. Osman Barlas’ın Antep tabiriyle ifade ettiği “Hasbi” toplantılarımızın başlangıcında kendi aramızdan konuşmacılar seçerek güncel konuların kapsamlı değerlendirmelerini yapıyorduk Daha sonraları konusunda uzman olan kişileri konuşmacı olarak davet etmeye başladık. Her toplantıda konuşmacıyı davet, eden üyemiz oturum başkanlığı görevini de üstleniyordu. Toplantı duyurularımız, tüm üyelerimize önceleri mektup daha sonra faks şeklinde iletiyorduk; günümüzde ise büyük çoğunluğu elektronik ortamda iletilmektedir.
Grubumuza başkanlık etme konusunda ki arzumuz Prof. Dr. İrfan Saygılı Hocamızın başkanlığı yürütmesi olmuştu. Kendisinin dernek çalışmalarındaki deneyimleri, toplantı organizasyonlarında önemli katkılar sağlamıştır. Müzikli ve eşli toplantıların yapılması, Belgrad Ormanları’nda sahreye gidilmesi İrfan Hoca’nın önerileriydi. Bu sahrelerimiz o kadar Antep kokan nitelikteydi ki hemşerimiz Sayın Mehmet Barlas, Sabah gazetesindeki köşesinde detaylarıyla anlatmıştı. Prof. Dr. İrfan Saygılı Hocamızın başkanlık görevini gönül rızası ile Prof. Dr. Asım Cenani hocamıza bırktı.
Toplantılarımıza katılımcı sayısını doğru tahmin edebilme imkânı olan zamanlarda Antepli aşçılara hazırlattığımız Antep yemeklerini yemekteyiz. Yuvalama, şiveydiz, kuruluktan dolma, firik pilavı, tarhınlı peynir böreği, eşgili ufak küfte bu yemeklerden bazıları. Zaman zaman da Nadir Güllüoğlu‘nun baklava ve börek ikramları ağzımızı tatlandırmakta.
Prof. Dr. Necdet Yaşar Hocamızın gerek kendisinin performansını gerekse öğrencilerini dinlemek fırsatını bulduğumuz müzikli toplantılarımız oldu. Zaman zaman eşlerimiz ve hemşeri dostlarımızın da katılımıyla sosyal gelişmeleri yakından izlemek ana hedefimizdir.1996 yılında grup toplantılarımızda halkanın genişletilmesi, farklılaşma ve değişim adına tartışmalar başladı. Çeşitli öneri ve değerlendirmeler yapıldı. Öğretim üyelerinin, akademik nitelikteki hemşerilerimizin dışında fikri altyapısı zengin, entelektüel hemşerilerimizin de toplantılarımıza davet edilmesi fikri benimsendi.
Akademik değerlere önem veren ve sermayesi fikir olan kişilerden oluşan grubumuzda, etkinliklerin organizasyonu için seçilmiş bir başkan ve beş kişilik yürütme kurulu oluşturulması kararlaştırıldı. Bu tarihe kadar toplantı sekretaryası tarafımdan yürütülmüş, kişilerin toplantıya daveti, mekan organizasyonu, konuşmacı organizasyonu, konuşmacı organizasyonu ve Antep yemeklerinin hazırlatılıp toplantı salonunda sunulması Halil Tunalı, Yılmaz Özyazgan ve aydın Barlas’ın gayretleriyle gerçekleşmiştir.Mavi Marmara Grubu toplantıları, Gaziantep Kültür Derneği etkinlikleri ile entegrasyon sonucu 1990’lı yıllarda eski popülaritesini yitirmiş, grup yapısı farklılaşmaya başlayarak İstanbul içerisinde semtlere göre gruplar oluşmuştur.Günümüze kadar 20 yıl kesintisiz devam eden Gaziantepli Öğretim Üyeleri Baltalimanı Toplantıları’nın üyeleri Gaziantep Kültür Derneği bünyesinde de çeşitli görevler almışlardır. Prof. Dr. Asım Cenani ve Prof. Dr. Besim Üstünel, Prof. Dr. Necmettin Sökücü dernek başkanlığı, Prof. Dr. Yılmaz Kafadar, Prof. Dr. Yılmaz Özyazgan, Prof. Dr. Halil Tunalı, Dr. Hasan Çevik, Mustafa Özsözmez, Orhan Çevikbaş, Dr. Ömer Güzel ve Hüseyin Aldoğan yönetim kurulu üyeliklerinde bulundular. Öğrenci Burs Komisyonu da özellikle bu üyelerden oluşmuştur.
Gaziantepli öğretim üyelerinin ilk büyük özlemleri Gaziantep’te üniversite kurulmasıyla giderilmişti. Ancak bu üniversiteyi ziyaret edebilmek özlemi devam ediyordu. Bervol yılında bir bilimsel etkinlik planlayarak 40 kişilik grup Gaziantep’i ziyaret etti. Maalesef dönemin rektörü Gaziantep kökenli hocaların bu ziyaretine gereken ilgiyi göstermedi. Büyükşehir belediyemiz ve Sayın Başkan Celal Doğan bu boşluğu hissettirmeden konukseverlik gösterdiler.
Hemşerilerimizin arasında unutulmaz bir hafta sonu yaşadık. GAP gezimizin dönüşünde dönemin milletvekili Sayın Ünal Yaşar’ın Fırat Nehri üzerindeki ada üzerindeki mükellef ev sahipliği de hatıralarımızda müstesna yer etmiştir. Toplantılarımızda katılımın sayısal niteliği hiçbir zaman sorun olmamıştır.Olumsuz hava koşullarında, tatil dönemlerine yakın zamanlarda on kişilik toplantılarımız belki de en keyifli toplantılarımız olmuştur.İkinci kuşak bilim adamlarımızın da aramızda olmaları bizlere büyük gurur vermiştir. Prof. Dr. Osman Barlas’ın kızı Prof. Dr. Nefise Barlas, Prof. Dr.Yahya Karslıgil’in kızı Gül Uzal Karslıgil, Prof. Dr. Ali Görpe’nin oğlu Prof. Dr. Uğur Görpe, Prof. Dr. Mahir Kaynak’ın kızı . Deniz Ülke Arıboğan Dr. Gürbüz Barlas,
Değerli hemşerimiz Doç. Dr. Bülent Açma’nın toplantılarımız açısından önemli ve özel bir yeri vardır. Yıllarca Eskişehir Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapmasına karşın Baltalimanı Toplantıları’na katılmak için her ayın üçüncü cuma akşamı İstanbul’a gelmeyi aksatmadan sürdürmüştür.
İstanbul Üniversitesi Baltalimanı Sosyal Tesisleri’nin kullanımında yaşanan sorunların çözümünde dönemin Milli Eğitim Bakanı olan hemşerimiz Sayın Hasan Celal Güzel’in katkıları olmuştur. Dolayısıyla toplantılarımızın üniversiteye de katkı olarak bir geri dönüşünden söz edebiliriz.Toplantılarımıza konuşmacı olarak davet ettiğimiz Bakanımızın toplantımıza katılması nedeniyle dönemin rektörü Sayın Prof. Dr. Cemi Demiroğlu da toplantımıza katılarak Bakan’dan sorunların giderilmesi için taleplerde bulunmuştu. Sonuçta olumlu gelişme sağlanmış, pürüzler giderilmişti.
Toplantılarımızda öncelik ve ağırlık akademik konulardan ziyade geniş bir yelpazeye yayıldı. Özellikle farklı görüşlerin, değişik bakış açılarının bir potada harmanlandığı bir ortam yaratıldı. Bilimin yanı sıra siyaset, basın, sanat ve iş dünyasından çok değerli konuşmacılar toplantılarımıza renk kattılar, geniş ufuk turlarında birlikte dolaştık. Bazı toplantılarımızda tartışma bölümleri gece yarısından sonraya uzadığı için zorunlu kapanışlar yapmak durumunda bile kaldık.
Toplantılarımızın başlangıç tarihi 19.30 olarak duyurulur. Ancak İstanbul trafiğinde, üstelik cuma akşamlarında tolerans limitlerinin geniş olma zorunluluğu vardır. Yaklaşık bir saat kadar kokteyl sohbeti devam ederler. 20.30’da sofraya oturulur. 21.15’e kadar yemek tamamlanır ve konuşmacı sunumuna başlar. 22.00’de başlayan sorular ilkesel olarak 24.00’te tamamlanır. Ancak istisnai durumlarda bu süre uzayabilmektedir.
Gaziantep kültür mirasının gelişmesine katkımız oldukça sınırlı kaldı. Bazı düşüncelerimiz ve proje taslaklarımız mali kaynak olmaması nedeniyle uygulama şansı bulamadı. Kültür derneğimizin de güçlü bir mali yapısı olmaması bir başka talihsizlik.
Dr. Ömer GÜZEL